Next Generation EU funtsak, Berreskuratze, Eraldaketa eta Erresilientzia Planaren (PRTR) esparruan

ZER DIRA NEXT GENERATION FUNTSAK?
2020ko uztailaren 21ean, Kontseilu Europarrak NextGenerationEU tresna berezia sortu zuen, Europar Batasuna berreskuratzeko 800.000 milioi euro baino gehiagorekin eta koronabirusaren pandemiak eragindako kalte ekonomiko eta sozialak konpontzen laguntzeko. Ekimen honen bidez, COVID-19aren ondorengo Europa ekologikoagoa, digitalagoa, erresilienteagoa eta egungo eta etorkizuneko erronketara hobeto egokitua izatea nahi du Batzordeak.

NextGenerationEUren elementu nagusia Berreskuratze eta Erresilientzia Mekanismoa (MRR) da, EBko estatu kideetan erreformak eta inbertsioak laguntzeko dirulaguntzak eta maileguak emateko tresna. MRRren esparruan funtsak jaso ahal izateko, estatu kideek berreskuratze eta erresilientzia planak egin behar dituzte, funtsak nola inbertituko dituzten azaltzeko. Gainera, programa eta neurri bakoitzerako ezarritako mugarri eta helburu egokiak lortu behar dituzte.

Berreskurapen, Eraldaketa eta Erresilientzia Plana (PRTR) NextGenerationEU funtsak bideratzeko Espainiako estrategia da. Zeharkako lau ardatzetan oinarritzen da: trantsizio ekologikoa, eraldaketa digitala, lurralde- eta gizarte-kohesioa eta genero-berdintasuna, eta hamar palanka-politikaren inguruan egituratzen da. Palankako hamar politika horiek, aldi berean, 30 osagai edo ekintza-ildo osatzen dituzte.

IRUZURRAREN AURKAKO NEURRIEN PLANA

Iruzurra, ustelkeria eta interes-gatazkak prebenitzea, antzematea eta zuzentzea

Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2021/241 (EB) Erregelamenduak, 2021eko otsailaren 12koak, Berreskuratze eta Erresilientzia Mekanismoa ezartzen duenak, 22. artikuluan xedatzen du estatu kideen betebeharra dela Europar Batasunaren finantza-interesak babestea, eta iruzurra, ustelkeria eta interes-gatazkak prebenitzeko, antzemateko eta zuzentzeko neurri egokiak hartzea.

Berreskuratze, Eraldaketa eta Erresilientzia Planean planteatutako ekimenak gauzatzeko, administrazio publikoek kudeaketa-prozedurak eta kontrol-eredua egokitu behar dituzte. Bizkortzeko neurri batzuk abenduaren 30eko 36/2020 Errege Lege Dekretuaren bidez ezarri ziren (Administrazio Publikoa modernizatzeko eta Berreskuratze, Eraldaketa eta Erresilientzia Plana gauzatzeko premiazko neurriak onartzen dituena).

Gainera, Europako Batzordearen zerbitzuei ordaintzeko eskaerak modu eraginkorrean izapidetzea errazten duen kudeaketa-sistema bat garatzean, irailaren 29ko HFP/1030/2021 Agindua onartu da, Berreskuratze, Eraldaketa eta Erresilientzia Planaren kudeaketa-sistema konfiguratzen duena. 6. artikuluan, Berreskuratze eta Erresilientzia Mekanismoko (MRR) funtsak kudeatzen dituen erakunde bakoitzarentzat iruzurraren aurkako neurrien plan bat idaztea eskatzen du, iruzurra, ustelkeria eta interes-gatazkak prebenitu, antzeman eta zuzentzen direla ziurtatzeko.

Berreskuratze- eta erresilientzia-mekanismorako salaketa-postontzia
MRRrekin finantzatutako jarduketekin lotutako balizko salaketei erantzuteko, eta iruzurraren aurkako baldintzak, interes-gatazka, finantzaketa bikoitza, estatu-laguntzak eta ingurumenari egindako kalte ez adierazgarria estaltzeko neurrien planean xedatutakoa betetzeko, postontzi elektroniko bat gaitu da (buzon-mrr@euskadi.eus) eragile eta herritar guztientzat.

Postontzi elektroniko honetan jasotako komunikazioak erregistratu egingo dira, eta berariazko protokolo baten bidez tratatuko dira. Protokolo horrek salatzaileen nortasuna babestuko du, eta eginkizun horretarako bereziki prestatutako langileek ikertuko dituzte.

Balizko iruzurrik edo susmo funtsaturik atzemanez gero, erakunde betearazleek konpromisoa hartzen dute ahalik eta lasterren balizko iruzurrik edo susmo funtsaturik atzemanez gero, hala erakunde interesdunei nola inplikatutako erakundeei jakinarazteko. Erakunde interesdunak Iruzurraren aurkako Koordinazio Zerbitzu Nazionala (NSN), Iruzurraren aurkako Europako Bulegoa (OLAF), fiskaltza eta auzitegi eskudunak dira, eta tartean dauden erakundeak, berriz, erakunde betearazlea eta organo kudeatzaileak.